Fahri Av Müfettişlerinin Seçimi, Eğitimi, Görev ve Yetkileri ile Çalışma Esas ve Usullerine Dair Yönetmelik
Çevre ve Orman Bakanlığından:
Fahri Av Müfettişlerinin Seçimi, Eğitimi, Görev ve Yetkileri ile Çalışma Esas ve Usullerine Dair Yönetmelik
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, fahri av müfettişi olarak görevlendirileceklerde aranacak şartları, bunların görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma esas ve usullerini belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönetmelik, fahri av müfettişlerinin seçimi, görevleri, yetki alanları ve çalışmalarına ilişkin esas ve usulleri kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununun 20 nci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen:
a) Kanun: 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununu,
b) Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,
c) Bakan: Çevre ve Orman Bakanını,
d) Genel Müdürlük: Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğünü,
e) Müdürlük: İl Çevre ve Orman Müdürlüğünü,
f) Mühendislik: Doğa Koruma ve Milli Parklar Mühendisliğini veya bu görevi yürüten mühendislikleri,
g) Orman İdaresi: Orman işletme müdürlüğü ve orman işletme şefliğini,
h) Müfettiş: Fahri av müfettişini,
ı) Bağlı Birim: Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ve/veya mühendislik ile bu görevi yürüten şube müdürlükleri ve/veya mühendislikleri ve orman işletme şefliklerini,
i) Av Hayvanı: Bu Kanun kapsamında avlanan, korunan ve Bakanlıkça belirlenen listede yer alan hayvanları,
j) Yaban Hayvanı: Sadece suda yaşayan memeliler dışında kalan ve Bakanlıkça belirlenen bütün memelileri, kuşları ve sürüngenleri,
k) Avlak: Av ve yaban hayvanlarının doğal olarak yaşadıkları veya sonradan salındıkları sahaları,
l) Avcı: Avcılık belgesine sahip olan kişiyi,
m) Avcı Kuruluşu: Kuruluş statüsünde, avcılık ile av ve yaban hayatının korunması, geliştirilmesi ve düzenlenmesine ilişkin hükümlerin yer aldığı dernekleri ve bunların oluşturduğu federasyon ve konfederasyonları,
n) Gönüllü Kuruluş: Amacı av ve yaban hayatının korunması ve geliştirilmesi olan ve bu alanda faaliyet gösteren vakıf, dernek veya bunların oluşturduğu federasyon ve konfederasyonlar gibi sivil toplum örgütlerini,
o) Avcılık Belgesi: Onsekiz yaşını doldurmuş, silâh taşıma ehliyetine sahip, bu Kanuna göre avcılık belgesi almaya engel hali bulunmayan, avcılık ve av yaban hayatı ile ilgili eğitim almış ve sınavda başarılı olmuş kişilere başvuruları halinde verilen belgeyi,
ö) Avlanma: Bu Kanun kapsamında avına izin verilen yaban hayvanı türlerini, izin verilen yerlerde, tespit edilen zaman ve miktarlar ile belirlenen esas ve usullerle canlı veya ölü ele geçirmeye çalışmayı veya ele geçirmeyi,
p) Yasa Dışı Avlanma: Bu Kanun kapsamında korunan veya avına izin verilen yaban hayvanı türlerini; izin verilen yerler, belirlenen zamanlar, miktarlar dışında ve/veya zehirleyerek, tuzak ve kapan kurarak veya men edilen diğer usullerle canlı veya ölü ele geçirmeye çalışmayı veya ele geçirmeyi,
r) Av Koruma Memurları: Bu Kanun kapsamındaki suçların takibi, av ve yaban hayatı yaşama ortamlarının ve avcıların kontrolü, av ve yaban hayvanlarının bakımı, korunması, geliştirilmesi, gözlenmesi ve sayımı ile bu konularda gerekli tespitleri yapmak üzere eğitilen ve görevlendirilen, Bakanlık ve Orman Genel Müdürlüğünde her sınıf, derece ve vazifede çalışan memurları,
s) Saha Bekçisi: Yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları ile avlaklarda koruma görevi verilen memur ve işçi statüsünde çalışan personeli,
ş) Tutanak: Av suçu ihbar tutanağını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Müfettişlerde Aranacak Şartlar, Müracaat ve Değerlendirme, Sınav Komisyonu, Eğitim Konuları ve Sınav Esasları ile Belgelerin Düzenlenmesi ve Müfettişlikten Ayrılma
Aranacak Şartlar
Madde 5 — Müfettiş olacaklarda aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) En az otuz yaşında olmak,
c) En az lise ve dengi okul mezunu olmak,
d) Avcı eğitimi kurslarına katılmış olmak,
e) Av ve yaban hayatı konusunda faaliyet gösteren avcı kuruluşu veya gönüllü kuruluşlardan en az birisine üye olmak,
f) Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak,
g) Av suçu işlememiş olmak ve taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis cezası veya altı aydan fazla hapis veya affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devletin sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.
Müdürlükçe; gerek görüldüğünde avcı ve gönüllü kuruluşların yönetim kurullarından müfettişlik görevi talep edenlerle ilgili görüş alınır.
Müracaat
Madde 6 — Bu Yönetmelikteki şartlara haiz bulunan kişilerden müfettişliğe istekli olanlar; iki adet vesikalık fotoğraf, avcılık belgesi, ikametgah belgesi, avcı kuruluşu veya gönüllü kuruluş üyesi olduğuna dair belge, şahsı için doldurulmuş bilgi formu (Ek-1) ile sabıka kaydını gösterir belgenin birer suretini dilekçesine ekleyerek ikametinin bulunduğu valiliğe müracaat ederler.
Müracaatların Kabulü, Değerlendirilmesi ve Eğitim
Madde 7 — İbraz edilen bilgi ve belgelerin incelenmesi müdürlükçe yapılır.
Başvurular müdürlükçe soyadı sırasına göre bir deftere kayıt edilerek dosyada muhafaza edilir. Başvurular iller için belirlenen yeterli müfettiş sayısına veya bu sayının üzerine ulaştığında; yapılan inceleme neticesinde durumları bu Yönetmelik esaslarına uygun olan adayların listesi (Ek-2) valilikçe Genel Müdürlüğe gönderilir. Başvurular il için belirlenen müfettiş sayısına ulaşmaması halinde, valilikçe yeterli görülen başvuru miktarına göre de eğitim ve sınav açılabilir.
Genel Müdürlükçe yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde müfettiş olmasında sakınca görülmeyenlerin listesi onaylanarak valiliklere gönderilir.
Müfettiş olmasında sakınca görülmeyenler; av ve yaban hayatı ile ilgili mevzuat ve halkla ilişkiler konusunda müdürlüğün tespit edeceği yerde belirlenen tarih ve saatte sekiz saatlik kısa süreli eğitime tabi tutulurlar.
Adayların eğitimi, müdürlüğün belirleyeceği konularında uzman eğiticiler tarafından yapılır.
Adaylar yapılan eğitimin sonunda test şeklinde sınava tabi tutulur.
Sınav Yeri ve Sınav Komisyonu
Madde 8 — Müfettiş adaylarının eğitimi ve sınavı müdürlüğün belirleyeceği merkezde yapılır. Sınav komisyonu; müdürlükçe görevlendirilecek ilgili şube müdürü veya müdür başkanlığında üç kişiden oluşur.
Eğitimde Verilecek Konular ve Sınav Esasları
Madde 9 — Müfettiş adaylarına verilecek eğitim ile ilgili program müdürlüklerce belirlenir. Müdürlükler açacakları müfettişlik eğitim programını önceden Genel Müdürlüğe bildirirler.
Müdürlüklerce yapılacak eğitim sonunda, mevzuat ile ilgili yirmi, av ve yaban hayatı ile ilgili yirmi, halkla ilişkiler ile ilgili yirmi olmak üzere toplam altmış soru sorulur. Sınavda yüz üzerinden yetmiş ve daha yukarı puan alanlar başarılı sayılırlar.
Eğitim programına katılmayan adaylar sınava alınmaz.
Sınav sonunda müfettiş olmaya hak kazananların sayısı o il için belirlenen ve Genel Müdürlükçe onaylanan müfettiş sayısından fazla olması halinde, sınavda alınan puanlar esas alınarak en yüksek puan alandan başlamak üzere, il için belirlenen müfettiş sayısı kadar aday asil, diğer adaylar ise yedek müfettiş olarak belirlenir.
İl için belirlenen ve Genel Müdürlükçe onaylanan müfettiş sayısının az olması halinde ise sınavda başarılı olanlar asil müfettiş olarak belirlenir. İl için belirlenen müfettiş sayısından geriye kalan müfettişlik görev ve unvanı için başvurular olduğunda müdürlüğün belirleyeceği tarihte yeniden eğitim düzenlenir ve sınav yapılır. Yapılan bu sınavda başarılı olanlar, puan sıralaması esas alınarak il için belirlenen müfettiş sayısından kalan sayı kadar asil müfettiş olarak belirlenir. Başarılı olan aday sayısının il için belirlenen müfettiş sayısından fazla olması halinde ise diğerleri yedek müfettiş olarak belirlenir.
Müdürlüklerce yapılan eğitim ve sınav sonucunda başarılı olanlardan, sınav sonuçları başarı sıralamasına göre asil ve yedek müfettiş listesi düzenlenerek bir tutanakla tespit edilir. Asil ve yedek müfettişlerin listeleri valiliğinin onayına sunulur ve müdürlükte dosyasında muhafaza edilir.
Madde 10 — Müfettişlikten Ayrılma
Müfettişlerden görevine son verilenlerin veya görevden ayrılanların yerine, yedek müfettişlerden en yüksek puan alandan başlamak üzere, yenileri müdürlüğün teklifi üzerine valilikçe görevlendirilir.
Valilikler, müfettişlik görevi verilenlerin ve görevden ayrılanların yerine yedek listelerden görevlendirilen müfettişlerin listesini (Ek-3) Bakanlığa gönderir. Müfettişlik görevi verilenler ile görevlerine son verilen müfettişlerin adları, soyadları ve diğer bilgileri Genel Müdürlükçe tüm valiliklere bildirilir.
Fahri Av Müfettişlik Belgelerinin Düzenlenmesi
Madde 11 — Müfettişlik görev ve unvanı verilenlere müfettişlik kimlik kartı (Ek-4) valilikçe düzenlenir.
Kimliklere verilecek numaralar beş haneli olup sol baştan ilk iki hanesi müfettişin bağlı olduğu ilin trafik kodunu, sonraki üç hane valilikçe verilen genel sıra numarasını ifade eder. (Örnek: Ankara İli için verilen müfettişlik kimlik no: 06001)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Müfettişlerin Çalışma Esas ve Usulleri ile Görevlerinin Sona Erdirilmesi
Müfettişlerin Çalışma Esas ve Usulleri
Madde 12 — Müfettişler aşağıdaki esas ve usullere göre çalışırlar:
a) Av koruma memuru, saha bekçileri, genel kolluk kuvvetleri, köy muhtar ve ihtiyar heyeti üyeleri ile köy ve kır bekçileriyle birlikte veya münferiden en az iki müfettiş olmak kaydıyla denetim yaparlar,
b) Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen görevliler olmadan koruma ve denetim yapan müfettişler; avlaklarda yaka kokartlarını takmak ve kimliklerini göstermek zorundadırlar,
c) Müfettişler, avlaklarda şüphelileri takip ve gözlem altında bulundurabilir, kişilerin av suçu işlenmesine mani olmak veya yasal avcılık yapmalarını sağlamak konusunda uyarılarda bulunabilir, av suçu işleyenler hakkında delil teşkil edecek araç plaka numaralarını alarak, olay mahallinde bırakılan diğer delil teşkil edecek şeyleri tespit ederek veya alıkoyarak, müdürlüklerden alacakları tutanağı (Ek-5) iki nüsha düzenleyip, yakalanmalarını sağlamak üzere kolluk kuvvetlerine ve Kanunla yetkili kılınan diğer makamlara bildirirler,
d) Kanunun ve ilgili mevzuatların hükümlerine muhalefet edildiği tespit edildiğinde ve suç delillerinin olay mahallinden kaybolabileceği durumlarda, düzenledikleri tutanağı en kısa zamanda müdürlüklere veya bağlı birimlerine, genel kolluk kuvvetlerine veya Kanunla yetkili kılınan diğer görevlilere teslim ederek veya haber vererek av suçu işleyenler hakkında işlem yapılmasını sağlarlar,
e) Konut ve üst araması ile araç içi araması yapamazlar, suç araç ve gereçleri ile av hayvanlarını avcılardan zapt edemezler. Av suçunda kullanılan araç ve gereçler ile vurulmuş av hayvanı olması ve avcılardan zapt edilmesi gerektiği hallerde en yakın köy muhtar ve ihtiyar heyeti üyeleri ile köy ve kır bekçilerine, av koruma memurları veya genel kolluk kuvvetlerine durumu bildirerek zapt edilmelerini sağlarlar,
f) Görevlerini adil ve tarafsız olarak yapmak zorundadırlar,
g) Av ve yaban hayatı konusundaki görüş ve önerilerini müdürlüklere bildirirler, yaptıkları çalışmalar konusunda yılda bir kez ve her yılın en geç aralık ayı sonuna kadar müdürlüklere rapor sunarlar,
h) Görev zaman ve mahalleri sınırlı olmayıp ülkenin her yerinde görevli sayılırlar.
Sorumluluk
Madde 13 — Görevini kötüye kullandığı mahkeme kararı ile tespit edilen müfettişler hakkında yetkili mahkemelerce, tabi oldukları Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
Ayrıca; av suçu işleyen müfettişler hakkında Kara Avcılığı Kanunun 21 inci maddesinin beşinci fıkrası hükümleri uygulanır.
Müfettişlik Görev ve Unvanının Sona Erdirilmesi
Madde 14 — Müfettişlik görevi, aşağıda sayılan hallerin herhangi birisinin mevcudiyetinde sona erdirilir:
a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (a) bendinde belirtilen şartı kaybedenler ile her iki yılda bir istenilecek sabıka kaydına istinaden 5 inci maddesinin (g) bendinde belirtilen suçlardan hükümlü olanlar ile kamu hizmetinden yasaklı olanların,
b) Ayrılma isteğinde bulunanların,
c) Görevini kötüye kullandığı mahkeme kararı ile tespit edilenlerin ve av suçu işleyenlerin,
d) Müfettişlik kimliğini kendilerine muafiyet kazandırmak için kullananların,
e) Yetkilerini bu Yönetmelikte belirtilen görevlerin haricinde kullandığı tespit edilenlerin,
f) Müdürlükçe yapılacak koruma ve kontrol çalışmalarına davet edildiği halde mazeret belirtmeden bir av dönemi içinde üç kez göreve katılmayanların,
g) Av ve yaban hayatı yönetimi ve denetimi ile ilgili yetkili kişilerin görevlerini engelleyici müdahalede bulunanların,
h) Suç unsuru görülmeyen ve kişilere kasıt gözetilerek tutanak düzenlediği müdürlükçe tespit edilenlerin,
ı) Görevli olduğu süre içersinde Kanunda suç sayılmayan fiillerle ilgili olarak iki defa tutanak düzenleyenlerin,
görevlerine son verilir.
Müfettişlik görevinin sona erdirilmesi ile ilgili işlemler müdürlüğün teklifi ve valiliğin onayı ile yapılır.
Görevlerine son verilen müfettişler kendilerine teslim edilen kimlik kartı, kokart ve tutanakları ayrıca duyuruya gerek kalmaksızın onbeş gün içersinde müdürlüğe iade etmek zorundadırlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Müfettiş Sayısı
Madde 15 — Her ilin müfettiş sayısı, o ilin avlak ve av ve yaban hayatı potansiyeli ile il dahilindeki avcı sayıları ve il dışından bu avlaklara gelen avcı sayıları dikkate alınarak valiliklerin teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile belirlenir.
Ancak, müfettiş sayıları, illerin sosyo-kültürel yapısı, kaçak avcı baskısı, yaban hayatı ve avlak durumu ve benzeri gerekçeleri belirtilmek suretiyle, il için belirlenen sayının yüzde ellisine kadar valiliğinin teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile artırılabilir.
5 inci maddenin (d) ve (e) bentleri ile 9 uncu maddede belirtilen şartlar aranmadan ülke genelinde belirlenen müfettiş sayısının yüzde onuna kadar yüksek okul mezunu olanlara Bakanlık Onayı ile müfettişlik görevi verilebilir.
Tutanak Düzenlenmesine Dair İşlemler
Madde 16 — Müfettişler Kara Avcılığı Kanununa göre suç sayılan filleri işleyenler ve yasa dışı avlananlar hakkında işlem yapılması amacı ile kendilerine verilen tutanağı Genel Müdürlük, orman idaresi ve genel kolluk kuvvetleri ile birlikte düzenleyebilecekleri gibi, ihbar niteliğinde münferiden de düzenleme yetkisine sahiptirler. Müfettişler münferiden düzenledikleri tutanakların bir nüshasını, müfettişlik kimlik belgelerini ibraz ederek, müdürlük veya bağlı birimleri ile orman idaresi veya bağlı birimlerine delillerin kaybolabileceği hallerde en kısa zamanda diğer hallerde ise en geç yedi gün içinde, imza karşılığı teslim ederler.
Teslim edilen tutanaklar, müdürlük ve orman idaresi veya bağlı birimlerince suç delilleri ile birlikte incelenir. Düzenlenen tutanaklarda av suçunun işlendiği delilleri ile birlikte sabit görülenler hakkında doğrudan Kanun hükümlerine göre işlem yapılır. Suç delillerinin ele geçirilmesi veya arama ve zapt etme gereken durumlarda ise müdürlük ve orman idaresi veya bağlı birimlerince, suç delillerinin ortadan kaldırılmaması için gerekli tahkikat ve arama gecikmeden yapılarak elde edilecek diğer kanıtlar çerçevesinde tutanaklarla ilgili Kanun hükümlerine göre işlem yapılır. Suç unsuru görülmeyen veya delilleri elde edilemeyen tutanaklar işleme konulmaz.
Teslim edilen tutanaklar hakkında idarece yapılan işlemlerin sonucundan tutanağı düzenleyen müfettişe müdürlükçe onbeş gün içinde yazılı bilgi verilir.
Yürürlük
Madde 17 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 18 — Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür.