1991'den Bugüne

Buyukada Fayton Atlari Faciasina son verilmesi‏

Istanbul Buyuksehir Belediyesi Genel Sekreterligine

Buyukada'da bulunan faytonlara kosulan ATLAR, Hayvanları Koruma Kanununa tamamen aykırı olarak iskence ve vahsete tabi tutulmakta, adeta "insanlik utancinin, devlet kurumlarinin caresizligi ve etkisizliginin" gostergesi olarak, zulm altinda yasamaktadirlar.

Hayvanlar 40 derece sıcakta saatlerce bekletilmekte, dilleri kesilmekte, kirbaclanmakta, dovulmekte, bicaklanmakta, yokus cikamayip dustuklerinde tekmelenmekte, hastalandiklarinda olmeleri icin issiz alanlara terk edilmektedirler.

Ulasim Koordinasyon Merkezi UKOME nin burada yaptigi arastirmada:

1." Yüksek fayton ücretleri nedeniyle ada halkının ulaşım talepleri yeteri kadar karşılanamadığı, fayton başına 4-5 at kullanılması nedeniyle atların sağlık, bakım ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanmadığı,

2. "At Meydani'nda duzensiz depolama yapildigi, faytonların kullandigi yol boyunca yüzde 15'ten yuksek egimler bulundugu, bunun da atlari zorladgi,

3. "Buyukada'da kayitli 226 adet faytondan 86'sinin firma ya da sahsin birden fazla faytonu bulundugu ve bu kisilerin sadece 1 fayton bulundurmasi durumunda 51 adet faytonun aciga çıkacagi"

tespitleri ile durumun vehameti gorulmesine ragmen, simdiye kadar buradaki atlara uygulanan zulme bir mudahalede bulunulmamistir.

Konu ulusal basina da yansimis ve sorunlar Sabah Gazetesinde "Atlar sagliksiz kosullarda calistirilip siddet gordugu, dort binmesi gereken faytonlara beşaltı kişi bindiriliyor. Bu da atları ciddi anlamda zorluyor.Faytoncular eğitimsiz ve müşterilere karşı saygısız vemüşterilere yüksek fiyat veriyor.ISPARK'ın yaptığı 140 fayton kapasiteli bir park var ancak Ada'daki fayton sayısı 226. Faytoncular gerekli önlemleri almadıkları için Ada'da at dışkısına dayalı olarak ciddi bir çevre kirliliği var. Kimse bu sorunu sahiplenmiyor." ifadeleri ile yer almistir.

Bu bilgiler cercevesinde acilen:
1. Buyuksehir Belediyesi ve Turizm Bakanliginin, DEVLET IRADESINI ortaya koyarak bu sorunu ciddi bicimde ele almalarini,

2. Acilen fayton sayisinin azaltilip, kisa bir zaman icinde tamamen kaldirilmasini,
3. Bu gecis surecinde Atların yasam kosullarinin Devlet Destegi ile iyilestirilmesini, yeterli barinak yapilmasini,
4. Atlara kotu davranan ve vahset uygulayanlaria en yuksek bicimde para cezasi verilmesini, psikiyatrik acidan musahade altina alinmalarini, fayton kullanmaktan men edilmesini, atlarinin devletce koruma altina alinmasini,
5. Atlarin yasam kosullarinin gorevlendirilecek ve ada sakinlerinden temsilcilerin de  katilimi ile kaymakamlikca olusturulacak "Adalar hayvan haklari ihlali denetim elemanlarinca" surekli olarak kontrol edilmesini, gunluk rapor hazirlanmasini,
6. At ahirlarinda acilen veteriner klinigi acilmasi ve veteriner hekim tahsis edilmesini
7. Ada'da yasayanlar icin faytona alternatif daha uygun fiyatli bir ulasim araci getirilmesini talep ediyoruz.

Ada sakinleri ve vatandaslar arasinda yaygin olan "Fayton sahiplerinden resmi gorevliler ve devlet kurumlari cekiniyor, korkuyor, ayrica siyaseten oy alma endiseleri var" dusuncesinin de Devletin itibarini sarsmakta oldugunu goren kisiler olarak, burada Devletin varligini hissetmek istiyoruz.

Dilekcemize 4982 ve 3071 sayılı yasalar gereği bilgi ve cevap verilmesini emir ve musadelerinizle arz ederiz.

Nesrin Citirik
HAYTAP Hayvan Haklari Federasyonu Baskan Yardimcisi

TC Kimlik..13230091212

Dagitim: Cumhurbaskanligi, Basbakanlik, TBMM Cevre Komisyonu, Orman ve Su Isleri Bakanligi, Istanbul Valiligi, UKOME, Adalar Kaymakamligi, Adalar Belediye Baskanligi, Adalar Ilce Tarim Mudurlugu, Basin Kuruluslari

Ekler: 1. UKOME nin Faytonlara yonelik calisma raporu
2. Sabah Gazetesi Faytonlar haberi

______________________________________________

Ek 1. UKOME RAPORU

İstanbul Ulaşım Koordinasyon Merkezi hazırladığı raporda, Adalar'ın simgesi haline dönüşmüş olan faytonların kaldırılmasına karar verirken, ulaşım için de yeni bir araç önerdi.

İHLAS SON DAKİKA - İstanbul'un gözde yerlerinden Adalar'da artık atlı faytonlar kullanılmayacak. Her yıl binlerce turistin uğrak mekânı olan ve atlı faytonun hizmet verdiği Büyükada, Heybeliada ve Burgazada'da 40 tane elektrikli fayton boy gösterecek.
İstanbul'da toplu ulaşımı yönetmek ve yönlendirmek amacıyla toplanan Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME), Adalar'daki fayton taşımacılığının düzenlenmesiyle ilgili yeni kararlar aldı.
Toplu Taşıma Hizmetleri Müdürlüğü'nün Adalar'daki atlı faytonlarla ilgili sorunları ele aldığı raporda turistik amaçlı ve nostaljik bir faaliyet olması gerekirken fayton taşımacılığının Adalar'da alternatifsiz toplu ulaşım aracı olarak kullanıldığı belirtildi. Yüksek fayton ücretleri nedeniyle ada halkının ulaşım talepleri yeteri kadar karşılanamadığı ve fayton başına 4-5 at kullanılması nedeniyle atların sağlık, bakım ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanmadığı kaydedildi.
Bunun üzerine UKOME, fazla faytona sahip olanların ellerindeki faytonların kamulaştırılmasında karar kıldı.
stanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreteri Adem Baştürk başkanlığında geçtiğimiz aylarda yapılan Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü'nün Adalar'da faaliyet gösteren fayton taşımacılığına dair hazırladığı rapor masaya yatırıldı. Raporda Adalar'a toplu ulaşımın 277 adet faytonla sağlandığı ve faytonların yüzde 30'unun (86 adet) barınaktan yoksun olduğu belirtildi. 140 faytonun İspark'a bağlı barınağı kullandığı ifade edildi. 86 fayton için yeni barınak yapılması durumunda yaklaşık 11-12 bin metrekarelik inşaat alanı ilave kapalı alana gereksinim duyuluyor.
Adalar'da fayton taşımacılığının temel sorunlarının sıralandığı rapora göre, Büyükada'da fayton sayısının fazla olması nedeniyle At Meydanı'nda düzensiz depolama yapılıyor. Bunun yanı sıra faytonların kullandığı yol güzergâhları boyunca yüzde 15'ten yüksek eğimler bulunmakta. Bu da atları zorlamakta.
Müdürlüğün raporunu görüşen UKOME, fayton taşımacılığıyla ilgili kamulaştırma kararı aldı. Büyükada'da kayıtlı 226 adet faytondan 86'sının firma ya da şahsın birden fazla faytonu bulunduğu ve bu kişilerin sadece 1 fayton bulundurması durumunda 51 adet faytonun açığa çıkacağı sonucuna vardı. Kamulaştırmaya da öncelikle açığa çıkan bu 51 faytondan başlanılması gerektiği belirtilip, 86 adet faytonun geriye kalan 35 adedinin ise gönüllülük veya noter huzurunda yapılacak kura ile belirlenmesine karar verildi. Uzun vadeli atlı fayton taşımacılığını sürdürülebilir hale getirmek için de elektrikli fayton taşımacılığına yönelik düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunu belirten UKOME, ilk aşamada 40 akülü faytonun hizmete sokulması kararında anlaştı.
___________________________________________________

Ek 2 ....Sabah Gazetesi Haberi

Fayton sefasının perde arkasındaki dram
  • Fayton sefasının perde arkasındaki dram

Büyükada'da üç gün önce faytona koşulan bir at, seyisi tarafından yumruk ve sopayla dövüldü. Biz de bu atın durumuna bakmaya gittik ve Ada'da faytonlarla ilgili çok ciddi sorunlar olduğunu gördük

Geçtiğimiz hafta Adalılar ile faytoncular arasında ciddi bir arbede yaşandı. Buna neden olan şeyse, seyisi tarafından dövülen bir attı.

Olaya şahit olan Adalılar'ın duruma tepki göstermesi üzerine ortalık karıştı. Taraflar karakolluk olurken, belediye veterinerinin kontrolden geçirdiği atın burnunda, darp sonucu oluşmuş yumuşak deri ezilmesi teşhis edildi.
Daha burnundan gelen kanlar kurumadan çalıştırılmaya devam eden zavallı atın içler acısı durumu, ne ilk ne de son... Adalar'da gün geçmiyor ki, faytonlarla ilgili bir sorun çıkmasın... Geçtiğimiz cumartesi günü ailesiyle birlikte keyifli vakit geçirmek için Büyükada'ya giden SABAH gazetesi foto muhabiri Tijen Burultay da, ata yumruk atan bir fayton sürücüsüyle tartışmaya girdi.
Başka bir Adalı, ahırda bıçaklanan attan söz ederken, diğeri dili kesilen atın dramını anlatıyor. Kısaca şu sıralar gerek Ada halkı gerekse ziyaretçiler, faytonlardan yana çok şikayetçi. Adalar'da 1000'in üzerinde at ve 226 fayton var. 140 fayton kapasiteli İSPARK tarafından yaptırılan modern at ahırlarına sığmayan faytoncular ve atlar, çöplük gibi bir yerdeki derme çatma ahırlarda yaşıyor.

Birçoğu Anadolu'dan gelen faytoncular, bilinçsiz ve eğitimsiz. Atlara kötü davranmanın yanı sıra, ada ziyaretçilerine karşı da saygı sınırlarını aşan tavırlarda bulunuyorlar, ücret tariflerine sadık kalmıyorlar, dört kişilik faytonlara 5-6 kişi alıyorlar.

Faytoncularla ada esnafı arasındaki gerilim tırmanırken, Ada'da bir korku imparatorluğu hüküm sürüyor. Faytonculardan tehdit aldıklarını söyleyen ada esnafı, iş yerlerinin yakılmasından tutun da öldürülmeye kadar tehditler aldıklarını iddia ediyor.

Adalar'daki fayton sefası, çoktan cefaya dönüşmüş durumda. Hem atlar, hem de Ada halkı ve esnafı için. Aslında faytoncular için de durum çok iç açıcı değil. Van, Ağrı, Urfa, Muş gibi illerden gelen 13-14 yaşındaki çocuklar, son derece kötü koşullarda yaşıyor. Atlarla aynı yerde kalıyor, hijyenden uzak bir ortamda yaşamaya çalışıyorlar.

ADALILAR SIKINTILI
Faytonlar konusunda beyanat verirken adını açıklamaktan çekinmeyen nadir Adalılardan biri olan Aslan Behar, faytona karşı olduğunu ve Ada içindeki ulaşımını bisikletle sağladığını söylüyor: "Bir nostalji yaratılmak isteniyorsa, sayıyı daha az tutarsınız.


Burada yüzlerce fayton yazın günde hiç durmadan koşturuluyor. Sadece iki kere at değiştiriliyor. Koşarken yemek ve su verilmiyor, çünkü hayvan şişiyor.

Buraya ya toplu taşıma aracı ya da elektrikli golf arabaları getirilir. Halk artık istemiyor faytonları. Geçen yıl elektrikli fayton getirdiler ama kullanılmıyor. Ortada büyük bir kazanç var. 60-70 TL alıyorlar bir tur için. Elektrikli gelse 6-7 TL'ye düşecek rakam." Babası Adanın en eski faytoncularından olan Erol Günay ise faytonsuz bir Ada düşünemediğini ama bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu belirtiyor:

"Bence faytonlar adanın sembolü ve kalkmasını istemeyiz ama faytonculardan memnun değiliz. Eski faytoncuların sayısı azaldı, dışarıdan çok gelen oldu. Bu eskiden çok daha özenle yapılan bir işti. Eskiler takım elbise giyerdi, müşteriye saygılıydı. Şimdi aynı özeni görmek mümkün değil."

KORKU İMPARATORLUĞU
İsminin açıklanmasını istemeyen Adalı bir otel sahibi, yıllardır atlara yapılan eziyeti gördüklerini ve artık seyirci kalmak istemediğini anlatıyor:


"Faytonlardan şikayetçi olduğum için şu an tehdit alıyorum. 'Ekmeğimizle oynama, otelini yakacağız,' diyorlar. Ben kimsenin ekmeğiyle oynamıyorum. Herkesin yaptığı işi layıkıyla kurallarına uygun yapması gerekiyor. Bunlar hem atlara hem de insanlara kötü davranıyor.

Acilen alternatif bir ulaşım aracı getirilmeli buraya. Fayton çok pahalı bir sistem. " Yine adının açıklanmasını istemeyen bir işletmeci ise faytoncuların Ada'da kendi cumhuriyetlerini ilan ettikleri görüşünde: "Adada faytonlar kalkmadığı sürece, ne temizlik sorunu ne de asayiş sorunları çözülebilir. Herkes korkuyor. Nisan ayında beni dövmeye kalktılar otelimin önünde.

Ben iş yerimi kapatıp, adayı terk etmeyi düşünüyorum. Gelen müşterilerimize küfür ediyorlar, taciz ediyorlar. İki yıl önce yolda can çekişen bir at gördük, dört yaşındaki kızımın dili tutuldu. "

KOLAY KOLAY ÇÖZÜLMEZ 
Adalar Belediye Başkan Vekili Hıdır Uvaçin, faytonların uzun zamandır kanayan bir yara olduğunu ve bu problemin çözülmesinin kolay olmadığını söylüyor:

"Bunlar İBB'ye bağlı UKOME (Ulaşım Koordinasyon Merkezi) tarafından idare ediliyor. Belediye yönetimine geldiğimizde, fayton sorununu çözmek istedik akülü araçlar getirdik ama Ada halkı bize düşman oldu. Şu anda Büyükşehir'in rehabilitasyon çalışmaları var ama bu kolay çözülebilecek bir şey değil. " İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 16 Mayıs 2012 tarihi itibariyle "MİKROÇİP" uygulaması başlattı. Yapılan çalışmada faytonda çalıştırılan toplam 1200 at'ın 670'ine mikroçip uygulandı.

Mikroçip sayesinde; Ada'da bulunan atların sayıları, çalışma süreleri elektronik olarak takip edilebilecek. Büyükşehir belediyesi yetkilileri, ayrıca seyisler ve diğer çalışan personele eğitim verilip, Fayton Park Alanında bulunan at ahırlarının koşullarının iyileştirilmesi amacıyla da çalışmalara başladıklarını söylüyor. Atlara kötü muamele edenleri 153 ve (0212) 453 73 00 numaralı telefonlar ile [email protected]'ye ihbar edebilirsiniz.

KADİR TOPBAŞ'IN SÖZÜ VAR
Hayvan Hakları Federasyonu Başkanı Ahmet Kemal Şenpolat, son yıllarda faytonların estetik boyutundan çıktığını, hayvanlara eziyetin durmadan ihbar edildiğini, hatta insan sağlığını bile etkiler hale geldiğini söylüyor: "İki sene önce Adalar belediyesi ile faytonların tamamen kaldırılması için çalışma başlattık. Devamında İBB Başkanı Kadir Topbaş'tan da ısrarlı bir şekilde faytonların kademeli olarak azaltılmasını istedik. Kendisinin bize bu konuyu çözeceğine dair bir sözü var. Halen bekliyoruz. Kademeli olarak ilk aşamada sayının düşürülmesi şart."

SORUNLAR
Atlar sağlıksız koşullarda çalıştırılıyor ve şiddet görüyor. 
Dört kişi binmesi gerekirken, faytonlara beşaltı kişi bindiriliyor. Bu da atları ciddi anlamda zorluyor. 
Faytoncuların yaşam koşulları da sağlıksız. 
Faytoncular eğitimsiz ve müşterilere karşı saygısız. 
Fayton sürücüleri fiyat tarifelerine sadık kalmıyor ve müşterilere yüksek fiyat veriyor.
İSPARK'ın yaptığı 140 fayton kapasiteli bir park var ancak Ada'daki fayton sayısı 226. 
Faytoncular gerekli önlemleri almadıkları için Ada'da at dışkısına dayalı olarak ciddi bir çevre kirliliği var. 
Kimse bu sorunu sahiplenmiyor.

YAPILMASI GEREKENLER
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ve Turizm Bakanlığı'nın faytonculara ciddi bir düzenleme getirmesi gerekiyor. 
Acilen fayton sayısının azaltılması gerekiyor.
Atların ve faytoncuların yaşam koşullarının iyileştirilmeli. 
Faytoncuların ciddi bir eğitimden geçirilip, müşterilere daha saygılı olması sağlanmalı. 
Ada'da yaşayanlar için faytona alternatif daha uygun fiyatlı bir ulaşım aracı getirilmeli

cross