HAYTAP Hayvan Hakları Federasyonu’nun başlattığı “Terk etmeyin” kampanyasının devamında bu kez, petshop’lardan yavru hayvan alanlar hedeflendi.
Eve hayvan almanın, 10-15 yıllık bir bakım taahhüdüne girmek olduğunu hatırlatıyorlar ve çocuğunuza eğlence arıyorsanız petshop’tan değil toyshop’tan, yani oyuncak dükkanından alışveriş yapın diyorlar. Kampanyanın detaylarını, Federasyon Başkanı Ahmet Kemal Şenpolat anlattı.
Aileler karne, yılbaşı, doğum günü hediyesi olarak ya da sırf sevimli göründüğü için çocuklarına marketten makarna alır gibi petshop’lardan hayvan alıyor. Hayvanlar da petshop’ta çok güzel sunuluyor. Fakat bu hayvanların yüzde 80’i bir süre sonra sokağa bırakılıyor. Çünkü yavruluktan çıkıyor, normal boyutlarına ulaşıyor, havlama ve tüy dökme gibi nedenlerle istenmemeye başlıyor.
Çoğunlukla piknik ya da tatil yerlerine bırakılıyorlar. İstanbul’da en çok Adalar, Moda ya da Sarıyer, Kemerburgaz Belgrad Ormanları gibi yerler tercih ediliyor. Fethiye, Bodrum, Marmaris, Kuşadası da tatilcilerin hayvan terk etme yeri. Alpler’de yaşaması gereken tüylü kocaman St. Bernard köpekleri 40 derece sıcaklıktaki Fethiye’de gördüm.
İnsanlar, barınaktan sahiplenmek yerine hayvanların bir mal, etiket olarak görüldüğü petshop’ları tercih ediyor. Oysa bunların çoğu denetimsiz. Büyük kısmı, hayvanları gelir düzeyi düşük olan Romanya, Moldova, Bulgaristan, Ermenistan gibi ülkelerden getiriyor. Poşetlerde, valizlerde; Kapıkule, Sarp gibi sınır kapılarından hayvanı uyutarak kaçak geçiriyorlar. Yasal yollarla gelen hayvanların menşei şehadetnamesi, aşı karnesi olması lazım. Kaçak gelenlerin yarısı yolda telef oluyor, canlı kalanlar hastalıklı oldukları için kısa süre sonra petshop’ta ya da satıldığı evde ölüyor. Çünkü anne sütü almadan, gençlik aşısı yapılmadan annelerinden alınıyorlar. Adeta köle ticareti gibi.
BARINAKLAR CİNS HAYVAN DOLU
Biz, hayvan alacaklara, barınaklardan alın diyoruz. Çünkü barınaklar cins hayvan dolu. Hatta artık sokaklarda bile kırma cins hayvanlar görüyoruz. Üç yıl önce gümrük müsteşarlığına gidip, gelin kaçak hayvan girişini engelleyelim, dedik. Rusça, Romence, Türkçe bir afiş hazırlattık, yurtdışından Türkiye’ye kaçak hayvan getirenlerin Kaçakçılık Kanunu’na göre hapis cezası ile yargılanacağını yazdık. Atatürk Havalimanı dış hatlarda Duty Free’nin olduğu yerde bu afiş uzun süredir var. Gümrük kapılarına da koyduk. 30 dolara gelen şey bin dolara satılıyor. Hayvanlara can değil, mal diye bakılıyor.
BAKAMAYACAKSANIZ ALMAYIN
Kampanyada, bu hayvanların oyuncak olmadığını anlatmaya çalıştık. Bir havyanı alınca onunla 10-15 yıllık bir taahhüde giriyorsunuz. Buna oyuncak gibi bakacaksanız, bozulduğu zaman atarım, bakamadığım zaman barınağa bırakırım diyecekseniz, onun yerine gidin oyuncak alın. Bizim asla herkes hayvan sahibi olsun gibi bir derdimiz yok. Bakamayacak olan almasın. Tıpkı çocuk sahibi olmak gibi. Hayvandan sıkılıp sokağa bırakanlar, nasıl olsa birileri bakar, nasıl olsa belediye bakar, diye düşünüyor. Yok öyle bir şey, ne öyle bir ödenek var ne de o kadar gönüllü... Tüketiciyi eğitmemiz lazım. Hayvanların mağazalara nereden ve nasıl geldiğini görseler, teşvik etmezler.