Çevre ve Orman Bakanlığı Tarafından, Tüm Belediyelerin Sokak Hayvanları ve Barınaklar hakkındaki çalışmaları ile birlikte, il çevre ve orman müdürlüklerinin koordinasyonunda il tarım ve il sağlık müdürlüklerinin de bu konuda görev ve yetki alanları kapsamında yürüttüğü faaliyetler hakkında bilgi almak için 11.09.2003 Tarihinde İl Valiliklerine bir genelge göndermiştir. Bu Genelgede Barınak Kriterleri de Belirtilmiştir.
Genelgeyi Gönderen Kuruluş : ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Av ve Yaban Hayatı Daire Başkanlığı
Sayın .... B 18 0 DMP.0...03.05.013/20-2216
Tarih... 11.09.2003-11-02
KONU.: Sokak Hayvanları ile ilgili çalışmalar
Genelge Başlığı...... Valiliklere (İl Çevre ve Orman müdürlüğü)
İlgi...01..05...l998 tarih ve l998/6 sayılı genelge
23..12..1999 tarih ve 1999/34 sayılı genelge
Genelgeyi Gönderen Yetkili İsmi : Prof. Dr. M. Kemal Yalınkılıç, Genel Müdür
Genelge Başlık Yazısı:
Bilindiği üzere hayvanlara kötü muamele ve itlafın önlenebilmesi amacıyla, bakanlığımızca hazırlanan ilgi genelgelerimiz tüm valiliklere gönderilmiş ve belediyelerin gerekli tedbirleri almaları istenmiştir. Bu kapsamda, tüm hayvanların yaşama haklarından yararlandırılması ve bilhassa süratle aşılama ve kısırlaştırılmalarına özen gösterilerek korunması ve populasyonunun kontrol altına alınması yönünde icraatlarda bulunulması, ayrıca kısırlaştırılmalarına rağmen saldırgan karakterleri değişmeyen hayvanlar için barınak oluşturulması gereği bildirilmiştir.
Genelgelerimizde de belirtildiği gibi, ülkemizde başıboş hayvanların zehirlenmesinde kullanılan striknin maddesi hayvanların iskelet kaslarında kas titremeleri ve tetanik spazmlara yol açarak bunların nihayetinde de solunum kaslarının felç olması ile ölüme sebep olmaktadır. Ölüm süresi 1-2 saat olduğu gibi 2 gün içinde de olabilmektedir. Bazı zehirli maddeler de hayvanın iç organlarının parçalanmasına sebebiyet vererek ölüm gerçekleşmektedir. Bu yönleriyle zehir kullanılarak yapılan hayvan itlafı, hayvanlara büyük acı ve ızdırap vermekte olup, bu maddelerin kullanılması İNSANİ değildir.
Ayrıca striknin gibi zehirli maddeler ile zehirlenmiş fakat ilk etapta bulunamamış hayvan ölülerinin toplanarak vücutlarında bulunan zehirin hem suya hem de toprağı karışmasının önlenmesi için en az bir metre derinlikte çukurlar açılarak gömülmesi ve zehirlenerek öldürülen hayvanların etinde bulunan zehirin diğer hayvanlarca tüketilmesinin engellenmesi gerekmektedir.
Bilindiği üzere kedi, köpek gibi hayvanlar kemiricilerle beslenirler ve kemiriciler üzerinde bir nevi kontrol görevi yaparlar. Bu tür hayvanların öldürülmesi, kuduzun yayılmasında birinci derecede rol oynayan kemirici hayvan populasyonlarında aşırı bir ARTIŞA neden olabilir. Bu yönü ile de sahipsiz hayvanlar ile mücadelede ekolojik kriterlerin dikkate alınması temel öneme haizdir. Ancak hayvanların öldürülmesi zorunlu olan kuduz gibi hastalıklarda pentobarbitoral sodyumun kullanılması hayvanın en az acı çekerek ölümümü sağlayacaktır. Bu maddenin anestezik dozu damar içi 20-30 mg/kg olup, hayvan ötenazisi için bu miktarın 3-4 katı kullanılması gerekmektedir.
Sadece ötenazisi mecburi hayvan hastalıklarında hayvan uyutulması için pentobarbitoral sodyumun kullanılmasına özen gösterilmesi, diğer zehirli maddelerin kullanılmaması genelgelerimiz ışığında ilinize bağlı TÜM BELEDİYELERİN 2003 yılında yapmış oldukları (2003 yılında kaç aşılama, işaretleme, sahiplendirme yapıldığı, kaç hayvan kapasiteli barınak oluşturulduğu, barınakta tutulan hayvan sayısı ve 2004 yılı içinde başlatılması ve yapılması planlanan) çalışmalar ile birlikte il çevre ve orman müdürlüklerinin koordinasyonunda il tarım ve il sağlık müdürlüklerinin de bu konuda görev ve yetki alanları kapsamında yürüttüğü faaliyetler hakkındaki bilgilerin bakanlığımıza gönderilmesi hususunda bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Prof.Dr. M.Kemal Yalın kılıç
Bakan adına
Genel Müdür
Ekler.......l998/6 sayılı genelge
1999/34 sayılı genelge
Barınak Kriterleri ( 3 sayfa)
DAĞITIM: TÜM VALİLİKLER
